Topraktan-Tabağa ve tabaktaki besinlerin kompozisyonu günümüzde sağlık için nasıl düzenlenmelidir?
Her 10 kişiden 4’ünün birçok kronik hastalık ile baş ettiği ve halkın % 80’inin günlük en az bir ilaç kullandığı bu devirde ne yazık ki yanlış yaşam tarzı, eksik beslenme ve yaşadığımız bu endüstriyel çağda oluşan stres sağlık sorunlarını beraberinde getirdiğine hem fikiriz.
Siz kendinizce sağlıklı besleniyor ve kaliteli gıdalar tüketiyor ve işlenmiş gıdalardan uzak dursanız bile ne yazık ki günümüzde bazen takviye almak gerekebiliyor. Hepimizin besinden zengin bir diyetin optimal sağlık için elzem olduğunu biliyoruz. Fakat birçok insan da son 50 yıl içinde ne yazık ki toprakta bulunan mikrobiyal kalitenin azaldığından besinlerin topraktan vitamin ve mineral emme kapasiteleri azalmıştır. Atalarımızın 1 portakaldan aldığı besini, şu an 8 portakal yesek de aynı besin değerini alamıyoruz! Özellikle son bahar döneminin yaklaştığı bu günlerde sağlığınız için tabaklarınızı nasıl düzenlemeniz gerektiğini ve besinleri nasıl tüketmeniz gerektiğine dair ipuçları vereceğim!
Gün içinde besinleri tabağa yerleştirirken bir çoğumuz aslında tabakta neler olduğuna veya nasıl bir kombinasyon seçtiğine dikkat etmiyor olabilir. Burada dikkat edilmesi gereken konu tabaklarınızda her öğünde;
- Sağlıklı, mümkünse organik az yağlı PROTEİN, tabağın en az %25 i
- Sağlıklı yağlar, özellikle tekli doymuş ve çoklu doymuş bitkisel yağlar (zeytinyağı, avokado, ceviz) ve sadeyağlar vs. tabağın %10 kısmı
3.Sağlıklı lifler (değişik çeşitler) bunlar hem sebze hem meyve hem tam tahıl ve kuru bakliyatlarda bulunur
4.Fito nutrientler (phytonutrientler bitkisel besinlerde bulunan yüksek antioxidan mekanizması olan renkli pigment ve bitkiye acı tat veren maddeler) olarak bilinir.
lif ve fitonutrientler tabağın en az %65’ini kapsamalıdır.
Fark ettiyseniz bu listeye direkt karbonhidrat yazmadım. Bunun sebebi aslında belli. Çünkü karbonhidratları yüksek lif ve yüksek fitonutrient kalitesine göre tabağınıza yerleştirmenizi istiyorum. Bu tabağınızın en az %65-70 renkli sebzelerden oluşması gerektiğini göstermekte. Değişik liflere gelecek olursak meyvede bulunan lif kuru baklagilde ve tahıllarda bulunan liflerin hiç biri aynı olmadığından, hepsinin diyetimizde ayrı ayrı yer verilmesi önemlidir!
Hafif bir C vitamini eksikliği İnflamasyon ve oxidatif stresinizi artırır ve genel anlamda bakteri ve virüslere daha açık hale gelirsiniz böylelikle daha sık nezle ve grip geçirmeye başlayabilirsiniz.
Tüm vitamin ve mineraller essansiyeldir. Özellikle vücudumuzda birçok enzimatik görevde co faktör olarak görev alırlar özellikle hormon regülasyonu, gen ekspresyonu, nörotransmitter salınımı için çok önemlidir. Magnezyum mineralinin gün ve gün vücudumuz için ne kadar essansiyel olduğu ortaya çıkmaktadır. Eskiden 350 enzimatik reaksiyonda co faktör görevi gördüğü bilinirken artık günümüzde 650 enzimatik reaksiyonda görev aldığı ortaya çıkmıştır. Hücresel boyutta halkın %60’ında magnezyum eksikliği yüzünden gündelik hayatta birçok sağlık problemi ile karşılaşılmaktadır. Bunun en büyük sebebi yaşadığımız çağda Bir gıdanın Tarladan – tabağa gelene kadar yanlış toplanması, taşınması ve yanlış saklanma yöntemlerinden dolayıdır. Besinin besin değeri ne yazık ki yüzde 40’lara kadar azalabilmektedir. Ne kadar organik, doğal toprak ve doğru su ile sulanmış gıda bulabilirsek o kadar şanslıyız demektir. Hayvansal etleri seçerken (protein olarak) özellikle daha az yağlılarını ve organik olanı tercih ediniz. Çünkü hayvanlara verilen antibiyotik ve hormonlar hayvanın yağ dokusunda depolanır ve sonuç olarak yağlı et tercih ettiğimiz zaman bunları vücudumuza alıyoruz. Serbest gezen hayvan ve yumurta tercih etmek kaliteli protein almak açısından önemlidir.
Karbonhidrat seçimi yaparken daha düşük glisemik endeks yani kan şekerini hızlı yükseltmeyen tarzda olması hem sizin kilo kontrolü sağlamanız acısından önemli, hem de yüksek lifli gıdaları doğal olarak tercih etmiş olmanız, bağırsak sağlığınızı korumak için önemlidir.
Burada kaliteli günlük sıvı alımını unutmamakta fayda var. Peki kaliteli sıvı nedir? Size boş kalori ve şeker yüklemeyecek olan içeceklerdir. Bu bireyin kilosuna ve fiziksel aktivitesine göre değişkenlik gösterebilir. En iyi, kaliteli içecek ph değeri daha yüksek olan su çeşitleridir. Bunun yanında doğal maden suları, şekersiz bitki çayları tüketmek de günlük almanız gereken sıvıya katkı sağlamaktadır, burada günde bir fincan kahve içmenin bir sakıncası yok iken, kahveyi fazla abartmak ve günün geç saatlerinde tüketmek sağlığınız, uyku kaliteniz ve kilo kontrolünüz açısından olumlu sonuç vermeyecektir. Sirkadiyen ritim aslında yine besin emilimini etkileyen önemli bir konu. Sebebi aslında belli. Sirkadiyen ritmimiz günün belli saatleri hormon salınımını, mide asit regülasyonu vücut ph değerine kadar düzenleme yapan bir sistem. Düzensiz uyku yanlış saatlerde beslenme günümüzde aslında besinlerden alacağımız vitamin ve mineral emilimini etkileyen en büyük etken. Uyku ve yeme düzeni bozuk olan bir insanın bağırsak sağlığı da düzensiz olup emilimi bozmaktadır. Yanlış saatlerde besin tüketmek sadece emilimi bozmakla kalmaz vücudu ve organları yorgun düşürecektir.
