Akustik mimarinin temel bileşenlerinden biridir. Yankı ve yankılanmalardan sönümleme ve güçlendirmeye kadar, tüm binalar sesle etkileşime girer. Bu bileşenler özellikle kayıt stüdyoları, konser salonları ve performans alanları gibi projelerde daha da önem kazanır.
Akustik sesi incelemeye odaklanan bir fizik dalıdır. Sesin nasıl üretildiği, iletildiği, kontrol edildiği, alındığı ve bu sürecin etkilerini inceler. Mimariye uygulandığı şekliyle akustik, sesin özelliklerini en büyük etkilerinden yararlanmak için bina tasarımı ve inşaat yöntemlerini kullanma sürecidir. Mimari akustik, bir binanın, ses dalgalarının, netliği en üst düzeye çıkaracak şekilde, bunun uygun olduğu alanlarda sesi yükseltecek ve faydalı olduğu yerlerde gürültü seviyelerini azaltacak şekilde iç kısmından nasıl yansıdığını kontrol edecek şekilde tasarlanmasını içerir. Bunu yapmak, odanın geometrisi ve inşaatta kullanılan malzemeler, özellikle de ses emici veya arttırıcı nitelikleri dâhil olmak üzere çeşitli faktörleri göz önünde bulundurmayı içerir.
Çevre Koruma Ajansı, gürültü kirliliğini “istenmeyen veya rahatsız edici ses” olarak tanımlar ve “Ses, uyku, konuşma gibi normal faaliyetleri engellediğinde veya kişinin yaşam kalitesini bozduğunda veya azalttığında istenmeyen hale geliyor” şeklinde açıklar. Bir alana emiciler ve yayıcılar yerleştirerek, yankı ve yankılanma şeklinde istenmeyen gürültü seviyesi azaltılır. Gürültü göreceli bir terimdir ve sessiz bir ortamdaki düşük seviyedeki rahatsız edici sesten, zaten gürültülü bir ortamdaki yüksek seslere kadar değişebilir. Gürültü seviyeleri yeterince yüksek olduğunda, arka plan gürültüsü duymak istediğiniz konuşma sesi seviyelerini maskeleyebilir. Restoranlar, aşırı yankı ve çınlama oluşumunu önleyecek ses emici malzemelerin bulunmamasından dolayı aşırı gürültülü ortamlara klasik bir örnek olabilir. Müşteriler duyulmak için gittikçe daha yüksek sesle konuşurlar ve bunu yaparken sadece gürültüyü artırırlar. Uygun akustik işlemler, ses yansımalarının birikmesini azaltmaya yardımcı olacak ve müşterilerin giderek daha yüksek sesle konuşma ihtiyacını azaltacaktır.
Bir dalga hareketi olarak tanımlanan sesin sürekli olarak yer değiştirdiği bilinen bir gerçektir. Buna ek olarak alçak tonda bir sesin alandaki nesnelere çarparak beklenilmedik bir şekilde başka alanda duyulması ya da tam tersi yüksek bir sesin alan nesneleri tarafından emilerek ulaşması gereken noktaya ulaşamaması ses dalgalarının temel karakteristik özelliğidir. İşte bu nedenle de akustik tasarım süreci, mekânın iç mimari çalışmalarıyla beraber yürütülmelidir.
Bir ses dalgası akustik bir malzemeye ulaştığında, ses dalgası emici malzemenin lifleri veya parçacıklarını titretir. Bu titreşim, sürtünme nedeniyle küçük miktarlarda ısıya neden olur ve bu nedenle ses emilimi, ısı dönüşümü için enerji aracılığıyla gerçekleştirilir.
Akustik Tasarımın Amacı
İyi bir akustik tasarım birçok amaca hizmet eder.
-Stres ve kaygı düzeylerinin azaltılması,
-İşitme sağlığının korunması,
-Konsantrasyona yardımcı olmak,
-Hipertansiyonu azaltmak veya en aza indirmek,
-Konuşma iletişimini iyileştirme,
-Müzik performanslarından alınan keyfi en üst düzeye çıkarmak.
İç mimarlık tasarım sürecinde akustik konularında hangi malzemelerin gerçekten etkili olduğunu biliyor musunuz? İyi bir akustik performans bir odanın tavanında akustik köpük kullanmanın çok ötesine geçer. Malzemelerin kalitesine, kurulumdaki özene ve iyi projelere bağlıdır. Gürültü yaşam kalitesini arttırma da çok önemli unsurdur. Bu nedenle talebe göre planlanması önemlidir.
Konser salonları, sinema salonlar, tiyatro salonları, kayıt stüdyoları, ofisler, kongre ve toplantı salonları, derslikler, müzeler, fabrikalar ve iş yerleri vb. mimari akustik tasarımının uygulandığı yapılardır. Ülkemizde özellikle sahne sanatları alanını kapsayan yapılarda büyük akustik eksiği vardır. Bir opera salonu ile tiyatro salonunun akustiği aynı değildir. Bu yüzden bir tane salonu çok amaçlı şekilde kullanmamız yanlıştır. Sesin eşit dağılımı ve yankısının azaltılması için iç mekân tasarımlarında akustik malzemelerde tercih ederiz. Tavan, zemin, duvar kaplamalarını akustik malzemelerden seçebiliriz, sahne perdeleri bile akustik olabilir. Bu konuda teknoloji gelişmiş ve kullanıma uygun bir sürü malzeme vardır. Mesela halı sesi emen bir malzemedir ve halı bu tür salonlarda kullanılmamalıdır. Halı yerine akustik zemin ses yalıtım malzemesi kullanılmalıdır.
Akustik levhalar, akustik paneller, akustik ses yalıtım süngerleri, dekoratif ses yalıtım süngerleri, zemin ses yalıtım malzemeleri, yanmaz akustik malzemeler, akustik perdeler, akustik ahşap tabakalar vs. akustik malzemelere örnektir. Doğru malzemeleri kullanarak insanlara rahatlık sağlarsınız. Bu şekilde ofis performansını artırabilir, bir restorana daha fazla müşteri çekebilir ve hatta geceleri daha iyi uyumanızı sağlayabilirsiniz.
