Turizm insan odaklı sektörler arasında en başta gelen ve insan faktörünün oldukça önemli olduğu bir sektördür.
Turizm işletmelerinin insan kaynaklarını iyi kullanması günümüz rekabetçi pazarında başarıya giden yolda oldukça kritik bir rol oynar.
Peki bu kadar önemli olan nedir?
Hizmet kalitesi mi?.. Serviste belirlenen standartlar mı?.. Eğitim veya tecrübe mi?.. Bunlardan en önemlisi hangisi? Ülkemizdeki turizm adına ‘sıcak bir Akdeniz gülümsemesi’ doğru cevap olabilir… Bununla birlikte, günümüz teknolojisinde ve dünya genelinde çeşitlenen misafir beklentileri doğrultusunda, doğru cevap e- robotlar ve yapay zeka dolayısıyla teknoloji olabilir…
Turizm sektörü ile ilgili çok fazla bilgisi olmayan kişiler, tamamen teknolojik bir otelde tüm hizmetin robotlar ve yapay zeka sistemlerine verilecek komutlar üzerine kurulması hayalini kurabilir… Gelecekte bunlar olasılık dahilindedir belki de!..
Günümüzde misafirleri çeken standartlaşmış bir komut sisteminden, belli bir sürede bir şeyler yapmaya bir programlanmış küçük robotlardan ziyade kültürel etkileşim sağlayabileceği, farklı dil ve yeni şeyler öğrenebileceği, doğuştan gelen mimik ve jestleriyle kendilerini anladığını gösteren ifadeleri, güler yüzlü, misafirperver ve belli kalifiye özellikleri (servis teknikleri ile fark yaratan) ve kritik anlarda gerek inisiyatif gerekse de insani duygularla hareket edebilen insanlardır.
Kalifiyelikten bahsetmişken, bu bir bardaki barmenin barda oturan misafirlere yaptığı görsel şov veya şarap hizmeti veren bir restoranda belli tekniklerle şarap – yemek eşleştirmesi yapan bir sommelier’in sunumu da olabilir, birden fazla farklı dil konuşabilen bir misafir ilişkeri personelinin diğer çalışanlara göre daha hızlı çözüm üretmesi de… Bu örneklerden yüzlercesi günümüz turizminde pek çok turizm çeşidi için verilebilir…
Sürdürülebilirlik adına, ben teknolojinin belli bir düzeyde olması gerektiğine inananlardan yanayım. Kritik karar verme anlarında programlı bir çalışanın vereceği karar çok dramatik olabilir. Bunu kendi bireysel tecrübelerimden örneklendirmem gerekirse, ömrümün yarısından fazlası geçen turizm sektöründe tam daha da şaşırmam dediğim anlarda, mutlaka daha şok edici bir olay yaşamışımdır…
Ülkemizde ciddi bir kalifiye eleman eksikliği var ve bu da fast food gibi restoranlarda özellikle dünyada ortaya çıkan örneklerde robot kullanımı uygun hale getirmektedir. Elon Musk’ın kendi üretimi olan robot sevgilisiyle yemeğe çıktığı bir günde bu robotların restoranlarda korkutucu Star Wars filminde yer alan savaş sahneleri gibi insanların içinde yer alması pek şaşırtıcı olmayacaktır diye düşünüyorum.
Turizm ve yapay zeka arasındaki ilişki, hem turizm sektörünü daha verimli hale getirmek hem de ziyaretçilere daha iyi deneyimler sunmak amacıyla hızla gelişmektedir. Bu ilişkiye dair örnekler yapay zekanın sunduğu ve geçmiş tercih, davranışlar ve bütçelerine yönelik ‘kişiselleştirilmiş seyahat önerilerini’, özellikle turizm şirketlerinin kullandığı ve misafirlerin sorularına gün veya saat farketmeksizin anında cevap veren ‘chatbotlar ve sanal asistanları’, ‘rezervasyon optimizasyonları’, ‘dil çeviri uygulamaları’, ulaşımda kullanılabilecek en uygun rotaları misafirlere sunan ‘ulaşım ve navigasyon sistemleri’ ve hem otellerde kanal yönetimi hem de online pazarlamada misafirlere ve otel işletmelerine çeşitli kolaylıklar sunan birçok yeniliği içermektedir.
Tüm bu örnekler, yapay zekanın turizm sektöründe nasıl devrim yaratabileceğini ve ziyaretçilere daha iyi deneyimler sunabileceğini göstermektedir. Bu teknolojiler, sektörün daha verimli, müşteri odaklı ve yenilikçi olmasına katkıda bulunur. Kişiselleştirilmiş hizmetler ve ‘Akıllı Odalar’ın yanında, ‘Yüz Tanıma Teknolojisi’ (check-in ve check-out işlemlerini hızlandırmada kullanılan ve misafirleri dökümantasyon ve zaman israfından kurtaran), misafir yorumları, şikayetleri ve önerilerinin daha iyi bir hizmet sunmak için detaylı bir şekilde incelendiği ‘Veri Analitiği ve Müşteri Geri Bildirimleri’ misafirlerin geri bildirimlerini analiz ederek otellerin hizmet kalitesini iyileştirmelerine yardımcı olur…
Yukarda bir kelime ile örnek verip açıklamanın yetersiz kalacağı akıllı odalar, misafirlerin sesli komutlarla ışıkları açabildiği, sıcaklığı ayarlayıp, televizyonu ve diğer oda özelliklerini kontrol etmelerine olanak tanıyan, misafirlere daha konforlu ve kişiselleştirilmiş bir deneyim sunan ve en çok tercih edilmesi yanında yapay zeka kavramında en önemli basamak olan teknolojilerin başında gelmektedir.
Günde üç defa elektriğin kesildiği altyapısal olarak çok eksiklerimiz bulunan ülkemizde bile belli ölçülerde hızlı servis, hızlı internet ve zaman tasarrufu sağlayacak iş adamları başta olmak üzere spesifik bir misafir grubuna hizmet etmek adına adına kullanılan yapay zeka ve robotlar vb. yer aldığı bir turizm işletmesinin (konaklama ve yiyecek-içecek hizmeti başta olmak üzere) ciddi rağbet göreceğini düşünüyorum.
