UC Berkeley’deki bilim insanları, dinleyicilerde hangi sonik niteliklerin hangi duyguları ve müziğin kaç çeşit duyguyu tetikleyebileceğini araştırmak için kültürler arası bir araştırma projesi yürüttüler ve bir dinleme haritası ortaya çıkardılar.
Psikoloji profesörü Dacher Keltner ve sinirbilim doktora öğrencisi Alan Cowen’ın da aralarında bulunduğu çalışma grubu, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin’de 2500’den fazla insana rock, folk, caz, klasik, bando, deneysel ve heavy metal gibi türlerden şarkılara duygusal tepkileri hakkında anket yaptı.
Berkley News’den Yasmin Anwar bulguları şöyle özetledi: “Kültürler arasındaki öznel müzik deneyimi, en az 13 kapsayıcı duygu içinde haritalanabilir: Eğlence, neşe, erotizm, güzellik, rahatlama, hüzün, hayalperestlik, zafer, kaygı, ürkeklik, sıkıntı, meydan okuma ve gaza gelme hissi.”
Araştırmaya göre pek çok dinleyici Vivaldi’nin ‘Dört Mevsim’inin enerjik hissettirdiğini, The Clash’in ‘Rock the Casbah’ının onları ayağa kaldırdığını, Al Green’in Let’s Stay Together’ının şehvet uyandırdığını söyledi.
Ayrıca Çin klasik müziğnin, Çinli ve Çinli olmayan dinleyicilerde aynı temel duyguları uyandırması da dikkat çekti. Müziğin, diğer sanat dallarında olduğu gibi öznel yorumlanabilmesi söz konusu olsa da araştırma, dinleyicilerin duygularına ait ortak bir harita çıkarılabileceğini ortaya çıkarmış oldu.
Berkley’nin internet sitesinde yer alan duygu haritasında hangi duyguları hangi şarkıların tetiklediğini dinlemek de
mümkün.
Kaynak: Sözcü Gazetesi
